Ο συνοικισμός των Ρομά στο Χαλάνδρι

Ουσιαστική λύση είναι η μεταστέγαση σε σύγχρονες κατοικίες

Αποτελεί παγκόσμια πρωτοτυπία η ύπαρξη παραγκούπολης ομοεθνών μας τόσο κοντά στο κέντρο της πρωτεύουσας. Οταν ανέλαβα το 1984 για λογαριασμό του ΥΠΕΧΩΔΕ (στο πλαίσιο της ΕΠΑ) την πολεοδόμηση της περιοχής αυτής, οι ελάχιστοι Ρομά κατοικούσαν σε κάτω από 24 αυθαίρετες παράγκες. 

Σήμερα όμως, με την αποκλειστική ευθύνη και ανοχή της πολιτείας, οι Ρομά έχουν αυξηθεί σε περισσότερες από 85 οικογένειες (δηλαδή 400 άτομα), που τα περισσότερα μέλη τους είναι δημότες Χαλανδρίου, τα παιδιά τους πηγαίνουν στα σχολεία της περιοχής και οι γονείς τους δουλεύουν ανάμεσά μας.

Οι προσπάθειες της πολιτείας να τους εκδιώξει (επειδή εκτός των άλλων είναι και καταπατητές ιδιοκτησιών τρίτων), όπως η απόφαση του περασμένου φθινοπώρου του γενικού γραμματέα Περιφέρειας Αποκεντρωμένης Διοίκησης με ενεργοποίηση των ΜΑΤ, απέτυχαν παταγωδώς.

Τώρα που επιτέλους ο δήμος (παρά τη δυσβάσταχτη οικονομική επιβάρυνση για την εκπόνηση των μελετών) αποφάσισε και πάλι να πολεοδομήσει την περιοχή (η ήδη εγκριθείσα Πολεοδομική Μελέτη χρειαζόταν απλώς επικαιροποίηση και το εγχείρημα θα κόστιζε το 1/10 των χρημάτων και του απαιτούμενου χρόνου, αλλά για ανεξήγητους λόγους αυτή η πρόταση απορρίφθηκε από το δήμο), είναι ευκαιρία το πρόβλημα των Ρομά να επιλυθεί άμεσα, όπως προβλέπεται γι' αυτές τις περιπτώσεις στην κείμενη νομοθεσία! Πώς έγινε ακριβώς δίπλα η πολεοδομική ρύθμιση για το μεγαθήριο της εταιρείας Archirodon; Σήμερα ο Οικιστικός Νόμος προβλέπει αυξημένο συντελεστή δόμησης για τη δημιουργία στεγαστικού προγράμματος, η αναγκαία γη προκύπτει από την εισφορά της ευρύτερης περιοχής και οι πιστώσεις από ειδικά προγράμματα της Ευρωπαϊκής Ενωσης, που έχουν δημιουργηθεί για το σκοπό αυτό.

Μάλιστα έχει εκταμιευθεί ήδη ένα πολύ μεγάλο ποσόν, 3 εκατ. ευρώ, για τη δημιουργία ανθρώπινων συνθηκών του οικισμού των Ρομά, και οφείλει η πολιτεία, η Περιφέρεια και ο Δήμος Χαλανδρίου με τις τεχνικές τους υπηρεσίες και τους μελετητές να το αξιοποιήσουν και να ενεργοποιηθούν άμεσα, ώστε να επιλύσουν το ακανθώδες αυτό πρόβλημα.

Είναι μοναδική ευκαιρία σήμερα να προβλεφθεί αυτή η πρόταση και από τον Οργανισμό Ρυθμιστικού Σχεδίου και Περιβάλλοντος Αθήνας στο υπό αναθεώρηση Γενικό Πολεοδομικό Σχέδιο, το οποίο αποτελεί προϋπόθεση για οποιαδήποτε χωροθέτηση αυτού του είδους.

Προτείνω λοιπόν την κατασκευή συγκροτήματος μόνιμων κατοικιών στην ευρύτερη περιοχή του σημερινού οικισμού των Ρομά στο «Πεύκο Πολίτη», μεταστεγάζοντας τους συμπολίτες μας αυτούς σε σύγχρονες ανθρώπινες κατοικίες και απορροφώντας παράλληλα τα διαθέσιμα κονδύλια από την Ευρωπαϊκή Ενωση (για την αποκατάσταση μειονοτήτων). Μάλιστα, θα δημιουργηθούν έτσι πολλές θέσεις εργασίας και θα επιτευχθεί μια σημαντικότατη επένδυση για την Ελλάδα.

Πιστεύω ακράδαντα ότι το παράδειγμα αυτό μπορεί να εφαρμοστεί και σ' άλλες περιοχές με παρόμοια προβλήματα μειονοτήτων, αλλά χρειάζεται απλώς πολιτική βούληση, διότι όλοι έχουμε τεράστια ευθύνη για την αποκατάσταση αυτών γενικότερα, με παράλληλη όμως αποζημίωση των θιγόμενων ιδιοκτητών γης.

Η τελευταία απόφαση του γενικού γραμματέα Αποκεντρωμένης Διοίκησης της 16ης/4/2013 (α.π. Φ73521/9339) να αντιμετωπίσει το πρόβλημα με προσωρινά μέτρα, σε έκταση 29.965,67 τ.μ. του Ελληνικού Δημοσίου πίσω από το Νομισματοκοπείο, είναι αποκαρδιωτική και πρέπει να τροποποιηθεί και να προσαρμοστεί στην ισχύουσα νομοθεσία, δείχνοντας έτσι την πολιτική βούληση της κυβέρνησης να επιλύσει ριζικά και μόνιμα το πρόβλημα οικιστικής αποκατάστασης των Ρομά και όχι να τους εκδιώξει από την περιοχή που κατοικούν εδώ και πολλά χρόνια.

ΥΓ.1: Εχω αρθρογραφήσει παλαιότερα για τα προβλήματα του Χαλανδρίου (βλ. Ελευθεροτυπία, 31/3/2006), αλλά δυστυχώς χωρίς αποτέλεσμα. Ελπίζω να μη γίνει και πάλι το ίδιο!

ΥΓ.2: Είμαι στη διάθεση κάθε ενδιαφερομένου, για παροχή περισσότερων πληροφοριών και στοιχείων.

Άρθρο του ΔΗΜΗΤΡΗ Λ. ΣΤΑΜΑΤΙΑΔΗ, αρχιτέκτονα - πολεοδόμου στην ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ 
(Δημοσιεύτηκε πρώτη φορά την Πέμπτη 23 Μαΐου 2013 και το αναδημοσιεύουμε τώρα πού εκτιμούμε ότι θα ξαναγίνει επίκαιρο, όπως το ίδιο εκτιμά και ο ίδιος ο κος Σταματιάδης, ενόψει της απόφασης ασφαλιστικών μέτρων κατά της μεταστέγασής τους στο όρος Πατέρα)