ΣΑΒΒΑΣ ΠΑΥΛΟΥ, ΦΟΡΟΣ ΤΙΜΗΣ ( 1951-2016)

ΣΑΒΒΑΣ ΠΑΥΛΟΥ

«Μιλάω φωναχτά, επειδή μεγάλωσα σε περιβόλι…»

Είπε κάποτε η Κυρία Επίτροπος της Παγκοσμιοποίησης: «Η Κύπρος δεν είναι ελληνική. Ανήκει στους Κυπρίους».

Μάλιστα Κυρία μου. Η Κύπρος δεν είναι ελληνική. Είναι όμως Ελληνίδα.

Ο Σάββας Παύλου ήξερε καλά αυτή την αλήθεια, κυρίως όμως ήξερε να την στηρίζει. Δάσκαλος και Αγωνιστής. Ποιος είπε πως η μάθηση δεν είναι αγώνας; Ή πως οι αγώνες δεν διδάσκουν; Δεν μας διαπλάθουν;

Συγκρατώ την μνήμη του, έτσι όπως ο ίδιος συγκρότησε την παρουσία του στην δική μου ματιά. Σαν δημοκράτης, ασυμβίβαστος. Σαν Έλληνας, ριζωμένος στους αιώνες. Σαν προσωπικό ήθος, εργάτης. Και σαν λαλιά, λαϊκός και διαλεκτικός συνάμα.

Ο Παύλου είναι ο Διανοούμενος που μιλάει ανοιχτά και καθαρά. Ο φιλόλογος που μπορεί να ενώσει την γλώσσα των σημερινών μαθητών του με εκείνη των πρωτοπόρων της σκέψης, της παιδείας και των λαϊκών αγώνων. Μήπως δεν ήταν λαϊκός ο αγώνας για το διώξιμο της αγγλοκρατίας; Μήπως δεν είναι λαϊκός ο αγώνας για κατάργηση της Κατοχής και του Εποικισμού; Κι αυτοί οι αγώνες δεν είναι ταυτόχρονα μαθήματα πολιτισμού;

Ο «καημός της ρωμιοσύνης» τον ενώνει με το πνεύμα και το έργο του Σεφέρη. Θεμέλια έχει την ιστορία, τις λαϊκές παραδόσεις, την συνύπαρξη με όρους δημοκρατίας και όχι τον ρατσιστικό διαχωρισμό των δύο Κοινοτήτων.

Αντίπαλοί του δεν είναι οι Κύπριοι της Μειονότητας, αλλά οι ξένοι εισβολείς και οι αγγλόφρονες κοσμοπολίτες, που θέλουν την αγγλική επίσημη γλώσσα της Κυπριακής Δημοκρατίας.

Η μάχη του στα πεδία του Πολιτισμού είναι τριπλή. Μάχη κατά της κατάργησης των ιστορικών τοπωνυμίων στα Κατεχόμενα. Μάχη κατά της αποεθνοποίησης της Κύπρου, με την προσπάθεια επιβολής, πενήντα χρόνια μετά την Ανεξαρτησία, της γλώσσας των αποικιοκρατών. Μάχη για δημιουργία.

Στα κείμενά του και στον Λόγο του βρίσκεις τον σύγχρονο νού, που επικοινωνεί με τα ρεύματα της εποχής. Βρίσκεις την κριτική ικανότητα, που μπορεί να συνδυάζει συναίσθημα και επιστημοσύνη. Αλλά και κάτι πιο δημιουργικό: Την απλότητα και τη στιβαρότητα ενός παιδιού που «μεγάλωσε σε περιβόλι».

Σ’ αυτό το περιβόλι ο Σάββας φύτεψε με τη σειρά του τις δικές του ποικιλίες. Και αφήνει λίπασμα ακριβό το παράδειγμά του. Ο ίσκιος της διαδρομής του, που μένει ανάμεσά μας, θα χορέψει κάποτε με την Κυπριακή σημαία στο Ριζοκάρπασο.

Ει δε μη, άς όψονται οι γραικύλοι.

ΤΙΜΟΣ ΘΕΟΧΑΡΗΣ