ΤΑ ΒΑΣΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΠΡΟΩΘΗΣΗΣ ΠΟΔΗΛΑΤΟΥ ΤΟΥ Σ.Β.Α.Π

Ο χάρτης είναι από το halbike.wordpress.com

Τα βασικά σημεία του Προγράμματος περιλαμβάνουν τέσσερεις (4) θεματικούς άξονες:

1. την καταγραφή της υφιστάμενης κατάστασης, μέσω ερωτηματολογίων σε σχέση με τα δίκτυα ποδηλατοδρόμων στους 11 Δήμους – μέλη του ΣΒΑΠ. Τα ερωτηματολόγια αυτά ήταν τριών ειδών και απευθύνονταν στις Δημοτικές αρχές, στις τεχνικές υπηρεσίες δήμων με κατασκευασμένο ποδηλατόδρομο και στις τεχνικές υπηρεσίες δήμων χωρίς κατασκευασμένο ποδηλατόδρομο.

2. τη δημιουργία Θεματικού Χάρτη, στον οποίο αποτυπώνονται τα δίκτυα ποδηλατοδρόμων στους 11 Δήμους, με διαφοροποίηση των υφιστάμενων κατασκευασμένων δικτύων, των μελετημένων που πρόκειται να κατασκευαστούν και όσων βρίσκονται απλώς υπό σκέψη. Ο Θεματικός Χάρτης περιέχει επίσης χρήσιμα δεδομένα, όπως το θεσμοθετημένο δίκτυο μητροπολιτικών ποδηλατοδρόμων Αττικής, τους σταθμούς Μετρό/ ΗΣΑΠ/ Προαστιακού, τα όρια και τα κέντρα των Δήμων, κλπ.

3. τη σύνταξη Οδηγού (εγχειριδίου) Ορθής Πρακτικής, στον οποίο αναλύονται οι βασικές αρχές και προδιαγραφές για το σχεδιασμό και την κατασκευή ποδηλατοδρόμων.

4. τη σύνταξη κειμένων ενημερωτικού φυλλαδίου (leaflet) σε σχέση με το ποδήλατο και τους κανόνες οδικής ασφάλειας για ενημέρωση και ευαισθητοποίηση των μαθητών.

Από τα αποτελέσματα της έρευνας στο πλαίσιο του Προγράμματος, είναι προφανής η ανομοιογένεια ως προς τα χαρακτηριστικά των υφιστάμενων ποδηλατοδρόμων των 7 Δήμων που διαθέτουν δίκτυο ποδηλατοδρόμου (διαφοροποιήσεις ως προς το πλάτος, το επίπεδο του οδοστρώματος, το υλικό κατασκευής και χρωματικής επικάλυψης, το είδος χρήσης). Σε κάποιες περιπτώσεις εντοπίστηκαν ελλείψεις στην κατασκευή αλλά και στη σήμανση.

Το πρόγραμμα καταγράφει χρήσιμες βασικές αρχές που πρέπει να λαμβάνονται υπόψη κατά το σχεδιασμό και σύμφωνα με τις οποίες κάθε πόλη θα πρέπει να διαθέτει δίκτυο ποδηλατοδρόμων και όχι μεμονωμένες διαδρομές. Το δίκτυο πρέπει να συνδέεται με τα μέσα μαζικής μεταφοράς, κυρίως τους σταθμούς Μετρό/ ΗΣΑΠ/ Προαστιακού, και να διέρχεται από σημεία ενδιαφέροντος και περιοχές που κάθε πόλη διαθέτει και θέλει να αναδείξει, καθώς και περιοχές με ιδιαίτερο φυσικό κάλος, (πράσινες διαδρομές). Επιπλέον, όσον αφορά σε πρακτικά ζητήματα στο σχεδιασμό, η μετακίνηση του ποδηλάτη θα πρέπει να γίνεται με ασφάλεια καθ’ όλη την πορεία του, με έμφαση στις διασταυρώσεις. Η εγκάρσια διέλευση του ποδηλατοδρόμου από μεγάλους οδικούς άξονες θα πρέπει να γίνεται κατ’ ελάχιστον με διάβαση πεζών και ιδανικά με λειτουργία πεζοφάναρων. Θα πρέπει τέλος να γίνεται ορθή εφαρμογή της οριζόντιας και κατακόρυφης σήμανσης, βάσει της ισχύουσας νομοθεσίας.

Με βάση τις προτάσεις του Προγράμματος και της Νέας Προοπτικής που δημιουργούν οι χωροθετημένοι στο Ρυθμιστικό Σχέδιο Αττικής – Αθήνας 2021 (ΡΣΑ 2021) Μητροπολιτικοί Ποδηλατόδρομοι, παρουσιάστηκε το προτεινόμενο Δίκτυο Κορμού Ποδηλατοδρόμων των Δήμων – Μελών του ΣΒΑΠ.

Το προτεινόμενο από το Πρόγραμμα, Δίκτυο Κορμού Ποδηλατοδρόμων των Δήμων – Μελών του ΣΒΑΠ περιλαμβάνει τμήματα των Μητροπολιτικών Ποδηλατικών Αξόνων «Ποδηλατικός Αξονας Κηφισιά – Φάληρο» και «Ποδηλατική Αττική Οδός» και συμπληρώνεται από το Προτεινόμενο (κατασκευασμένο και μη) Δίκτυο Ποδηλατοδρόμων ΣΒΑΠ.

Το Προτεινόμενο μη κατασκευασμένο Δίκτυο Ποδηλατοδρόμων ΣΒΑΠ, είναι μήκους 20,2 χλμ. Η μελέτη και κατασκευή του δύναται να χρηματοδοτηθεί μέσω του ΕΣΠΑ 2014-2021, καθώς το νέο ΕΣΠΑ ενθαρρύνει δράσεις και έργα που κινούνται στην κατεύθυνση της προστασίας του κλίματος και του περιβάλλοντος, όπως τη δημιουργία κατάλληλων υποδομών για την εξυπηρέτηση περιβαλλοντικά φιλικών μέσων μεταφοράς.

Το Προτεινόμενο Δίκτυο Κορμού Ποδηλατοδρόμων θα έχει μεικτή χρήση ποδηλατών και πεζών, με ενιαία μορφή και κοινές προδιαγραφές για τους Δήμους – μέλη ΣΒΑΠ, ενώ τα ακριβή λειτουργικά και γεωμετρικά χαρακτηριστικά θα οριστικοποιηθούν στα πλαίσια οριστικών μελετών, αν τα αρμόδια Δημοτικά Συμβούλια εγκρίνουν τη χωροθέτηση του.

Δίνοντας έμφαση στα οφέλη που θα αποκομίζουν οι πολίτες, οι προτάσεις του Προγράμματος περιλαμβάνουν, παράλληλα με τη δημιουργία ενιαίου δικτύου κορμού ποδηλατοδρόμων, τις ακόλουθες συμπληρωματικές δράσεις:

1. την αξιοποίηση των δύο (2) Πάρκων Κυκλοφοριακής Αγωγής για την εκπαίδευση των μαθητών,

2. προτάσεις για συστήματα ενοικίασης ποδηλάτου και χρήσης ηλεκτρικών ποδηλάτων,

3. τη δημιουργία θέσεων στάθμευσης ποδηλάτων, καθώς και

4. πλήθος συμπληρωματικών ενεργειών για την ενημέρωση των πολιτών και την ανάπτυξη παιδείας σχετικά με το ποδήλατο και την οδική ασφάλεια.

Παρουσιάστηκαν τα μητροπολιτικά δίκτυα ποδηλατοδρόμων της Αττικής, όπως αυτά έχουν ενσωματωθεί στο Ρυθμιστικό Σχέδιο Αττικής – Αθήνας 2021, επισημαίνοντας τις αυξημένες δυνατότητες που υπάρχουν για περαιτέρω χωροθέτηση δικτύων ποδηλατοδρόμων. Τα εν λόγω μητροπολιτικά δίκτυα είναι:

1. ο Μητροπολιτικός Ποδηλατόδρομος Κηφισιά – Γκάζι – Φάληρο, του οποίου το τμήμα Γκάζι – Φάληρο κατασκευάστηκε και έχει ήδη δοθεί σε κυκλοφορία, και

2. η Ποδηλατική Αττική Οδός (από Αγίους Αναργύρους έως Λαύριο και Σούνιο, επί της παλαιάς σιδηροδρομικής γραμμής),

ενώ μελετώνται πρόσθετες επεκτάσεις αυτών, όπως π.χ. η σύνδεση των πανεπιστημιακών ιδρυμάτων στις περιοχές της Πανεπιστημιούπολης και της Πολυτεχνειούπολης (Ζωγράφου) με τον σταθμό μετρό Κατεχάκη.

Το βασικό συμπέρασμα της ημερίδας είναι πως η δημιουργία Δικτύου Κορμού Ποδηλατοδρόμων που θα συνδέει τους Δήμους-μέλη του ΣΒΑΠ, ιδιαίτερα εάν συνοδευθεί με τις προαναφερόμενες συμπληρωματικές δράσεις, θα προσελκύσει μεγάλο αριθμό ποδηλατών και πεζών και θα αποτελέσει κίνητρο και ‘κάλεσμα’ για να επισκεφθούν τους Δήμους – μέλη ΣΒΑΠ και να γνωρίσουν τα τοπόσημα της κάθε πόλης, μέσω ενός ενοποιημένου και ασφαλούς δικτύου ποδηλατοδρόμων.