Η Black Friday ξεκίνησε από τις ΗΠΑ και συγκεκριμένα:
η "Μαύρη Παρασκευή" είναι το ανεπίσημο όνομα της ημέρας που ακολουθεί την "Ημέρα των Ευχαριστιών" στις ΗΠΑ, δηλαδή η τέταρτη Παρασκευή του Νοεμβρίου (μεταξύ 24-30 Νοεμβρίου), ημέρα η οποία έχει θεωρηθεί ως η αρχή της περιόδου των Χριστουγεννιάτικων αγορών στην χώρα από το 1952.
Η Black Friday του 2021 θα "εορταστεί" φέτος στις 26 Νοεμβρίου και δεν είναι λίγοι οι καταναλωτές που περιμένουν τη συγκεκριμένη μέρα για να αγοράσουν πράγματα που επιθυμούν σε μεγάλη έκπτωση ή προσφορά.
Μια αμερικανιά ολκής, που έκανε την επίσημη εμφάνισή της και στην Ελλάδα (Η ελληνική αλυσίδα καταστημάτων Public και το εμπορικό κέντρο Mc ArthurGlen στα Σπάτα διεκδικούν την πρωτιά).
Φέτος, στο κάλεσμα για την Black Friday συμμετέχει μια μεγάλη μερίδα καταστημάτων, αν κρίνω από τις διαφημίσεις τους στην τηλεόραση και τα λοιπά ΜΜΕ, το φαινόμενο ίσως λάβει κάποιες διαστάσεις. Πόσο μαζικές δεν ξέρω, λόγω οικονομικών προβλημάτων που μαστίζει ένα τμήμα του πληθυσμού: μερική απασχόληση και ανεργία, υπερχρεωμένα νοικοκυριά, κλπ.. Από την άλλη, η Πανδημία (κορωνοίός) δεν φαίνεται ότι θα ανασχέσει τους καταναλωτές που έχουν εντοπίσει τα προϊόντα που θέλουν να αγοράσουν, -εν πολλοίς περιττά πιθανότατα- καταναλωτικά αγαθά, gadgets, κλπ.
Εκ μέρους του καταναλωτικού κοινού, όπως λένε και τα φετινά "ρεπορτάζ" η ημέρα αυτή θα ενταχθεί σε μια αγοραστική περίοδο που θα λειτουργήσει ως προάγγελος των Χριστουγεννιάτικων αγορών. Από την άλλη, η κατανάλωση είναι ίδιον της κοινωνίας μας, του κοινωνικού μοντέλου που κυριαρχεί παγκόσμια. Όσο και να την ξορκίζεις, αυτή με πείσμα αντιστέκεται, κυριαρχεί εντέλει.
"Η κατανάλωση είναι ουσιαστικά η ικανοποίηση τεχνικά προκαλούμενων φαντασιώσεων." (¨Εριχ Φρομ).
- Black Friday: Μια ακόμη αμερικανιά πλασάρεται διεθνώς, μια ακόμη καταναλωτική συνήθεια προστίθεται στην φαρέτρα της Παγκοσμιοποίησης, στην μετατροπή των Λαών και Εθνών σ ένα παγκοσμιοποιημένο καταναλωτικό χυλό- προσοχή: αφορά τις χώρες του Πρώτου κι Δεύτερου κόσμου, (και όχι όλο τον πληθυσμό). Διότι ο λεγόμενος Τρίτος, απέξω, παρατηρεί, απορεί ή θαυμάζει…Προ της Πανδημίας (κορωνοϊού) είχε παρατηρηθεί συχνά το φαινόμενο αυτή την μέρα να συγκεντρώνονται εκατοντάδες άνθρωποι από τα χαράματα έξω από πολυκαταστήματα, περιμένοντας να ανοίξουν οι πόρτες, και να προσπαθούν να μπουν όσο γίνεται νωρίτερα, για να προλάβουν τις προσφορές και τις εκπτώσεις. Τουλάχιστον σε αυτό το σημείο, η Πανδημία (κορωνοϊός) έδρασε κατευναστικά....
Όλα τούτα δεν έχουν σχέση με καμία εναντίωση στην λειτουργία των καταστημάτων και των εμπορικών αλυσίδων, να εξηγούμεθα. Εντοπίζει σε ένα καίριο σημείο: στην μετατροπή με γοργούς ρυθμούς όλων όσων μας συγκροτούν-ή, μας συγκροτούσαν- ως (ελληνική) κοινωνία σε κάτι άλλο.Αναδεικνύει πιθανά την ευκολία με την οποία η διεθνής κυρίαρχη, καταναλωτική πρακτική (και Παγκοσμιοποιητική ιδεολογία) σαρώνει στο διάβα της συνήθειες και πρακτικές δεκαετιών.
Αν και ο καταναλωτισμός δεν είναι καινούργιο φαινόμενο, επεκτάθηκε ευρέως τον 20ό αιώνα και ιδιαίτερα τις τελευταίες δεκαετίες, υπό την επίδραση του νεο-φιλελευθερισμού και της παγκοσμιοποίησης.
Η Ελλάδα/οι Έλληνες, χάνει/ χάνουμε (τις) μικρές καθημερινές μάχες. Ανεπαίσθητα, καθημερινά διολισθαίνουμε σε όλο και ποιο περιορισμένα πεδία. Δεν είναι μόνο η μεγάλη εικόνα, είναι και οι πολλές μικρές.
Black Friday...., Black is black...Μαύρη είναι η νύχτα στα βουνά...
ΓΙΩΡΓΟΣ ΠΑΠΑΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ
αρχιτέκτων - συγγραφέας
αρχιτέκτων - συγγραφέας
